Kozłówka: Podlubelski Wersal

Kozłówka to miejsce magiczne. Znajduje się tutaj Pałac Zamoyskich, który zachwyca przepięknymi, barokowymi wnętrzami, w których znajdziemy kolekcje m.in. obrazów i porcelany. Pałac otoczony jest 19 hektarowym parkiem, w którym kwitną czerwone róże, begonie i szałwie.

Kozłówka leży w północnej części województwa lubelskiego, 9 km na zachód od Lubartowa oraz ok. 2 km od dużej wsi Kamionka. Do Pałacu w Kozłówce prowadzi neorokokowa brama z herbem Zamoyskich, postawiona za czasów pierwszego ordynata Kozłowieckiego Konstantego Zamoyskiego. Pałac z zewnątrz jest niepozorny. Dach z czerwonej dachówki, kilkadziesiąt okien i zwykłe wejście. Ale to co najpiękniejsze znajduje się wewnątrz budynku. Siedziba rodu Zamoyskich została zbudowana w latach 1736 -1742 przez wojewodę chełmińskiego. Budynek został zaprojektowany w stylu barokowym przez włoskiego architekta Józefa II Fontane. Pałac, okres świetności przeżył za czasów Konstantego, który założył tu ordynacje. Kozłówka stała się centrum życia towarzyskiego.

Przebudował także rezydencję, bo chciał z niej uczynić jedną z najbardziej reprezentacyjnych siedzib magnackich w Polsce. Na reprezentacyjne pierwsze piętro, prowadzi klatka schodowa zdobiona bogato sztukateriami, wyłożona marmurami, z neorokokową balustradą, wykonaną w warszawskim zakładzie Władysława Gostyńskiego. Ściany szczelnie wypełniają obrazy oprawione w złocone ramy.

Na piętrze znajdziemy kilkadziesiąt pałacowych pomieszczeń z zachowanym, oryginalnym wyposażeniem z przełomu XIX i XX wieku, zgromadzonym przez Konstantego. Ściany siedziby rodu Zamoyskich, zdobi ponad 1000 portretów w pozłacanych ramach i 50 olbrzymich luster. W pałacu znajduje się olbrzymia ilość mebli, komód, szaf gdańskich, foteli, sekretarzyków czy stolików śniadaniowych. W większości robionych na zamówienie. Każde z pomieszczeń ma inny kolor ścian: od białego po niebieskie, zielone do fioletowego. Kozłówka to magiczne miejsce.

Siedzibę rodu Zamoyskich zdobią neobarokowe plafony, piece z miśnieńskich kafelków, kobierce i dywany. Na marmurowych kominkach, komodach i stolikach stoi ponad 100 ozdobnych zegarów, które do dziś są sprawne i co kilka miesięcy regulowane przez zegarmistrza, którego zatrudnia pałac. Okna i drzwi zdobią haftowane lambrekiny z czerwonego aksamitu. Najpiękniejszym miejscem jest reprezentacyjny salon czerwony, pośrodku którego stoi półkolista kanapa, obita czerwonym materiałem. W pomieszczeniu znajdują się przepiękne wazony, ozdobne świeczniki i kryształowe żyrandole. W jadalni, urządzonej w stylu ciężkiego baroku, znajdziemy m.in. wyplatane krzesła, szafy z XVIII wieku i zastawę dla dwóch osób z berlińskiej porcelany. W pałacowych wnętrzach znajdziemy również porcelanę z Austrii, Francji, Rosji czy polskiego Ćmielowa. Pokój egzotyczny zdobią japońskie wazy i chińska porcelana, która wisi na ścianach, a gabinet Hrabiego, biało – żółty piec. Kozłówka to także biblioteka pałacowa, w której znajduje się 6700 woluminów, w tym 572 starodruki.

Park, otaczający pałac to m.in. ogród francuski z fontannami i pomnikiem żołnierzy napoleońskich. W parku kwitną róże, obwiedzione przystrzyżonym bukszpanem, szałwie i begonie. Obok znajduje się ogród włoski, gdzie rosną kasztanowce i lipy oraz romantyczny park w stylu angielskim z ptaszarnią i placem zabaw. Na tyłach pałacu, mieści się kaplica z 1903 roku, zaprojektowana na wzór kaplicy królewskiej w Wersalu. Wersal był dla Konstantego, ucieleśnieniem ideału magnackiej rezydencji. Ordynat zamawiał kopie obrazów, mebli i rzeźb na wzór tych z Francji.

Na terenie kompleksu pałacowego w Kozłówce, można również odwiedzić powozownie, w której znajdziemy zabytkowe powozy z XIX wieku, kufry, lampy i urządzenia służące do nawigacji oraz Galerie sztuki Socrealizmu, która została otwarta w 1994 roku. Jest to pierwsza w Europie galeria, gdzie ukazana jest sztuka w służbie władzy totalitarnej. Prezentuję prace polskich artystów z lat 1949 – 1954. Znajdziemy tutaj również cokoły Stalina, Lenina czy Dzierżyńskiego, które zdobiły place i ulice polskich miast.

Kozłówka to bezsprzecznie miejsce magiczne. To obowiązkowy punkt na turystycznej mapie, dla tych którzy chcą na chwilę przenieść się w przeszłość.

Ewa Reszka